Macierz odpowiedzialności RASCI ma za zadanie pomóc w określeniu roli różnych działów w czasie projektu lub opracowywania danego tematu. Klasyczne książki o HR radzą, żeby zadania, za które odpowiadają określone stanowiska, były jasno i konkretnie zdefiniowane. Oczywiście podejście to było doskonałe 50-70 lat temu w Stanach Zjednoczonych, gdzie zarządzano firmami podobnie jak armią – w sposób bardzo zbiurokratyzowany, a dobra koniunktura gospodarcza w związku z odbudowywaniem Europy Zachodniej po II wojnie światowej pozwalała na solidne zyski pomimo potężnej nieefektywności. Jednocześnie bezmyślne kopiowanie takiego podejścia dzisiaj jest bez sensu. Obecnie stanowiska zmieniają się szybciej niż ktokolwiek z działu kadr byłby w stanie je opisywać i aktualizować.

Modern problems require modern solutions jak głosi jeden z popularnych memów. I tutaj właśnie z pomocą przychodzi macierz odpowiedzialności RASCI, która w prosty, łatwy i przede wszystkim przejrzysty sposób odpowiada na pytanie, kto jest odpowiedzialny za dany temat w przedsiębiorstwie. Dzięki niej unikniesz kreatywnych wymówek, że ktoś nie wiedział, nie był poinformowany itd. Idealnym uzupełnieniem RASCI będzie regularna retrospekcja, o której pisałem w jednym z poprzednich artykułów.

RASCI to akronim, bo jakby inaczej jeśli coś pochodzi z Ameryki, ról, które należy zdefiniować. Responsible, Accountable, Support, Consulted, Informed. O ile 3 ostatnie role zdają się być dosyć intuicyjne, o tyle różnica między responsible a accountable może wprowadzić trochę zamieszania i wymaga wyjaśnienia, ale wszystko po kolei!

RASCI: Responsible

Pierwsza rola responsible określa rodzaj odpowiedzialności za wykonanie zadania. Jest to obowiązek danej strony do wykonania zadania. W przypadku ekipy budowlanej byłby to na przykład człowiek odpowiedzialny za ułożenie cegieł. On jest tutaj organem wykonującym powierzone mu zadanie.

RASCI: Accountable

Szybki rzut oka do słownika języka angielskiego i już pierwsze zawirowanie gotowe, ponieważ słowo accountable również znaczy odpowiedzalny. O jaką odpowiedzialność tu chodzi? O odpowiedzialność za wynik. Pozostając przy naszym budowlanym przykładzie accountable byłby przykładowo majster, który ocenia, czy cegły są postawione odpowiednio prosto i wszystkie kąty odpowiadają normom. Accountable to osoba, która po dostarczeniu pracy przez osobę piastującą pierwszą rolę decyduje, czy jest to rezultat, na który się zgadza, czy nie. Jeśli puściłaby słabą jakość dalej, to dostałaby burę od swojego przełożonego, niezależnie od tego kto faktycznie wykonał zadanie.

RASCI: Support

Support, czyli wsparcie osoby odpowiedzialnej za wykonanie zadania. Dla murarza wsparciem może być ktoś odpowiedzialny za mieszanie cementu czy dowożenie cegieł, kto w razie potrzeby może dodatkowo pomóc w układaniu cegieł i przez to zwiększyć moce przerobowe, aby wykonać zadanie na czas. W pierwszej macierzy odpowiedzialności RACI ta rola nie została wyróżniona jako osobna funkcja, lecz była częścią „R”. Skoro ktoś ma pomagać, to nie robi tego na pół gwizdka, tylko przejmuje odpowiedzialność za jakość.

RASCI: Consulted

Konsultant to osoba lub grupa osób, które są ekspertami w danej dziedzinie i wspierają obie role R + A swoją wiedzą i doświadczeniem. O ile support to fizyczne wsparcie w wykonaniu zadania o tyle consulted wspiera projekt poprzez doradzanie najlepszych rozwiązań. W naszym przykładzie mógłby to być inżynier, który ma szeroką wiedzę na temat cegieł – teraz brzmi to głupio, ale hej, myśl przewodnia została przekazana! 😊

RASCI: Informed

Informed to osoba, która nie podejmuje operacyjnych decyzji odnośnie projektu, ale musi być na bieżąco informowana o postępach zadania. Zazwyczaj będzie to dyrektor działu czy pozostając na budowie – inwestor, który czeka na realizację kolejnych etapów inwestycji. Inne podmioty to bank udzielający kredytu czy urzędy wydające warunkowe pozwolenia.

Warianty RASCI

RASCI to tylko jeden z wariantów podstawowej macierzy RACI, która nie uwzględniała rozróżnienia pomiędzy osobą wspierającą i bezpośrednio odpowiedzialną za wykonanie zadania. Inną ciekawą opcją jest RACIO, ze względu na litery nazywana jest też CAIRO. Tutaj uwzględnia się strony świadomie wyłączone z procesu w celu np. zachowania ich mocy przerobowych. Ostatnim wariantem godnym wspomnienia jest DACIA bez A czyli DACI. Tutaj wyróżnia się kierownika projektu (Driver), osobę podejmującą większość decyzji (Approver), pracowników (Contributors) oraz dobrze znaną już rolę Informed.

Jeśli ten artykuł okazał się być dla ciebie przydatny, to będę wdzięczny za ocenę lub podzielenie się nim z innymi!